منظور از هدف smart چیست و چرا اهمیت دارد
تکنیک اسمارت چیست؟ ویژگی‌های هدف‌گذاری SMART را می‌شناسید؟ داشتن هدف مهم‌ترین و اصلی‌ترین فاکتور برای رسیدن به موفقیت در هر حوزه‌ای است و تقریباً تمامی افرادی که در حوزه‌های متفاوت فعالیت می‌کنند به خوبی با اهمیت و ارزش هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی آشنایی دارند.
می‌توان گفت همه افراد در ذهن و فکر خود، اهداف مختلفی دارند و راه‌های متعددی برای رسیدن به آنها اتخاذ می‌کنند. اما کسانی نیز وجود دارند زمان زیادی از عمر خود را صرف پریدن از شاخه‌ای به شاخه دیگر می‌کنند و در نهایت به دستاوردهای خاصی نیز نمی‌رسند.
تعیین هدف smart به افراد کمک می‌کند که ایده‌های خود را اصلاح کرده، تلاش خود را متمرکز و از زمان و منابعی که در اختیار دارند، بهترین استفاده ممکن را داشته باشند. در ادامه مطلب به بررسی تکنیک هدف‌گذاری smart و دلیل اهمیت آن می‌پردازیم.
هدف‌گذاری SMART چیست؟
همه ما در دورانی از زندگی خود، اهدافی تعیین کرده‌ایم و به دلایل مختلفی مانند مبهم بودن اهداف، تهاجمی بودن و یا نامناسب بودن و... نتوانستیم به آنها برسیم و در نهایت از آنها دلسرد شده‌ایم.
اهدافی که به درستی طراحی نشده باشند، نمی‌توانند نتیجه‌ای جز ترس، دلهره، اضطراب و ناامیدی برای شما داشته باشند. روش smart در تصمیم گیری ، به نوعی از هدف‌گذاری گفته می‌شود که به فرد کمک می‌کند به شکلی درست، صحیح و کاملاً واضح، اهداف خود را مشخص کرده و مشکلات و چالش‌های آن را همراه با راهکارها شناسایی کنند.
در حقیقت هدف‌گذاری SMART می‌تواند برای رسیدن به انواع اهداف شخصی و تیمی مؤثر باشد. واژه SMART در اصل مخفف کلمات مختلفی است که هر کدام معنا و مفهوم ویژه‌ای دارند.
واژه Specific به معنی خاص، واژه Measurable به معنی قابل‌اندازه‌گیری، واژه Achievable به معنی قابل‌دستیابی، واژه Relevant به معنی مناسب و واقع‌گرایانه و واژه Time-based به معنی مبتنی بر زمان است. قرار گرفتن این عناصر در کنار هم می‌توانند مسیر رسیدن به اهداف را برای افراد هموار و مشخص کنند.
روش هدف گذاری اسمارت SMART
در حقیقت، هدف‌گذاری فقط استفاده از یک دفتر پلنر و برنامه‌ریزی و نوشتن جملات قلمبه سلمبه نیست! شما باید اهدافی با استراتژی روشن و کاملاً واضح داشته باشید.
همان‌طور که گفته شد، هدف گذاری بر اساس اسمارت ، اهدافی هستند که از ویژگی‌های مختلف منحصربه‌فرد، قابل‌اندازه‌گیری، قابل‌دسترسی، واقع‌بینانه و زمان‌بندی‌شده برخوردار باشند. از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های هدف گذاری smart می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
خاص و مشخص بودن
زمانی که شما قصد دارید درآمد بیشتری داشته باشید، یک هدف مبهم را در نظر گرفته‌اید. در هدف گذاری به روش SMART ، تصمیم‌گیری باید بر اساس اهداف مشخص و واضح انجام شود.
به عنوان مثال، شما باید عنوان کنید که چه میزان درآمد دارید و قصد دارد چه میزان درآمد خود را افزایش دهید.
به عبارتی شما باید یک عدد واضح برای پیگیری پیشرفت خود تصور کنید. این موضوع، می‌تواند فواید متعددی داشته باشد که مهم‌ترین آنها تجسم بهتر نتیجه، کمتر شدن زمان رسیدن به آنها و در نهایت افزایش میزان احساس رضایت است.
قابل اندازه‌گیری بودن اهداف در مدل هدف گذاری smart
از دیگر ویژگی‌های مهم و ویژه روش‌های هدف گذاری اسمارت ، می‌توان به قابل اندازه‌گیری بودن آن اشاره کرد. زمانی که هدف، قابلیت اندازه‌گیری نداشته باشد، شما نمی‌توانید عنوان کنید که آیا به هدف خود رسیده‌اید یا خیر.
داشتن قابلیت دستیابی
افراد برای موفقیت باید اهدافی برای خود تعیین کنند که در صورت وجود امکانات لازم و تلاش کردن، بتوانند به آنها برسند. چنانچه هدف انتخاب شده، هماهنگی و سنخیتی با امکانات و شرایط نداشته باشد، مطمئنا نتیجه‌ای برای شما به دنبال نخواهد داشت. در نهایت، شما از ادامه مسیر دلسرد می‌شوید.
واقع‌بینانه بودن
از دیگر ویژگی‌های مهم روش هدف گذاری SMART ، منطقی و واقع‌بینانه بودن آن است. اهداف واقع‌بینانه اهدافی هستند که شما تمایل زیادی به انجام آنها دارید و قادر هستید با بهبود سبک زندگی خود به آنها دست پیدا کنید.
در حقیقت شما باید به صورت مشخص و دقیق آگاه باشید که قصد انجام چه کاری را دارید و از چه مهارت‌هایی نیز برخوردار هستید. عدم هماهنگی اهداف با مهارت‌ها، باعث دلسردی و ناامیدی شده و در نهایت، نتیجه‌ای نیز حاصل نمی‌شود.
به عنوان مثال فردی که هدف واضح و مشخصی در نقاشی و طراحی نداشته باشد با خرید پاستل گچی و ابزارهای دیگر فقط هزینه، زمان و انرژی خود را هدر می‌دهد و قطعاً به نتیجه مطلوبی نخواهد رسید.
داشتن چارچوب زمانی معین در هدف گذاری اسمارت
ویژگی دیگر روش smart در هدف گذاری که می‌تواند اهمیت و ارزش زیادی داشته باشد، داشتن یک چارچوب زمانی مشخص و معین است. شما در زمان تعیین هدف، باید زمان معقول و مشخصی برای رسیدن به آنها مشخص کنید.
روش‌های هدف گذاری اسمارت
همان‌طور که گفته شد، روش اسمارت از ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی برخوردار بوده و می‌تواند شما را به نتایج مطلوب و مورد نظرتان برساند. برای عملی کردن این اهداف و کسب نتایج مناسب، می‌توانید از روش‌ها و راهکارهای مختلفی استفاده کنید. در ادامه برخی از مهم‌ترین آنها ر ا با هم بررسی خواهیم کرد:
شروع از اهداف کوچک
تقسیم‌بندی اهداف بزرگ به اهداف کوچک، می‌تواند کمک خوبی برای رسیدن به نتیجه دلخواه باشد. در حقیقت زمانی که اهداف کوچک‌تر باشند، رسیدن به آنها راحت‌تر و سریع‌تر خواهد بود.
این روش می‌تواند به شما کمک کند تا در نهایت، یک برنامه منظم برای موفقیت داشته باشید؛ چراکه اهداف کوچک باعث ترس و دلهره نشده و شما می‌توانید انرژی خود را راحت‌تر متمرکز کنید.
«تحقیقات نشان داده‌اند که این شرایط و رعایت این اصل در زمان تنظیم برنامه‌ریزی، احساس قدرت و اعتمادبه‌نفس بیشتری به شما می‌دهد.»
نوشتن اهداف
امروزه کتاب‌های متنوعی در زمینه «قدرت نوشتن» منتشر شده است. اگر آنها را مطالعه کرده باشید مطمئنا با جملات این چنینی مواجه شده‌اید که:
افرادی که اهداف خودشان را یادداشت می‌کنند، 42٪ بیشتر احتمال موفقیت خواهند داشت.
در هدف گذاری SMART شما باید تلاش کنید تا حتماً اهداف خود را در دفتر پلنر، دفترچه یادداشت، اپلیکیشن‌ها و... یادداشت کنید.
شما باید یک چک لیست تهیه کنید تا در نهایت اطمینان حاصل کنید که اهداف تعیین شده با اصول روش هدف گذاری smart در یک راستا قرار دارند.
در این چک لیست، شما باید موارد زیر را بررسی کرده و در نهایت به حل مشکلات احتمالی اقدام کنید. برخی از موارد مورد بررسی در این چک لیست عبارتند از:
- مشخص بودن هدف
- قابل‌اندازه‌گیری بودن آن
- قابلیت دستیابی
- واقع‌بینانه بودن
- قرار داشتن در چارچوب زمانی مشخص
بررسی روند دستیابی به اهداف در مدل هدف گذاری اسمارت
یکی دیگر از راهکارهای تکنیک smart ، بررسی روند آن‌هاست. افراد باید مشخص کنند که چه مدت طول می‌کشد تا در نهایت به هدف خود برسند و بدون اینکه از مسیر خارج شوند.
بررسی‌های منظم به شما کمک می‌کند که میزان پیشرفت خود را ارزیابی کنید. در این مسیر اگر نیاز بود باید بتوانید اهداف و شیوه کارتان را تغییر داده و یا تصحیح کنید تا احتمال موفقیتتان افزایش پیدا کند.
دوری از ترس
می‌توان گفت ترس، مهم‌ترین و اصلی‌ترین عامل بازدارنده در رسیدن به اهداف است. زمانی که نمی‌توانید برای رسیدن به اهداف خود تلاش کنید، باید منبع بی‌انگیزگی خود را شناسایی کنید.
ترس از شکست می‌تواند انگیزه و امید شما را نابود کند؛ بنابراین تسلط و غلبه بر آن، می‌تواند قدم بسیار مهمی در رسیدن به اهداف باشد.
«علاوه بر موارد ذکر شده، داشتن تمرین‌های ذهنی، جسمی و جشن گرفتن بردهای کوچک، می‌تواند راهکار و روش ایده‌آلی برای تکنیک تصمیم گیری اسمارت باشد.»
مزایا و معایب هدف گذاری اسمارت
به جرئت می‌توان گفت که تکنیک اسمارت در هدف گذاری موثرترین ابزاری است که شفافیت، تمرکز و انگیزه لازم را برای رسیدن به اهداف در اختیار شما قرار می‌دهد.
همچنین این روش، می‌تواند با تشویق به تعریف مقاصد و تعیین تاریخ تکمیل آنها، توانایی فرد را در برای رسیدن به اهداف مورد نظر افزایش دهد. شما بدون داشتن هیچ محدودیتی و از هر کجا و در هر زمان می‌توانید از روش هدف گذاری اسمارت برای کسب موفقیت استفاده کنید.
«یکی از جمله مواردی که می‌تواند به شما کمک کند تا با انگیزه بیشتری هدف گذاری SMART را پیش ببرید، استفاده از دفتر برنامه ریزی است. اگر قصد خرید دفتر برنامه ریزی های جذاب و متعدد را دارید، می‌توانید به سایت هرمس سر بزنید.»
معایب هدف گذاری به شیوه اسمارت چیست ؟
درست مانند هر روش فعالیتی دیگری، تکنیک اسمارت در کنار بی‌شمار مزایایی که از آنها برخوردار است، معایبی نیز دارد. در این بخش، می‌خواهیم بخشی از مورد اهمیت‌ترین آنها را بررسی کنیم.
- هدف smart می‌تواند تفاسیر متعددی داشته باشد. این موضوع می‌تواند کارآمدی این روش را به شکل قابل توجهی کاهش دهد.
- بسیاری بر این باورند که هدف‌گذاری هوشمند ( SMART ) برای اهداف بلندمدت مناسب نبوده و به طور کلی، نمی‌توان از آن به عنوان یک برنامه انعطاف‌پذیر نام برد.
- از طرفی دیگر برخی بر این باورند که تکنیک هدف گذاری اسمارت در دراز مدت، خلاقیت افراد را از بین می‌برد.
عمل به برنامه ریزی
پایبندی به برنامه ریزی یکی از دغدغه‌های هرکسی است که می‌خواهد به اهداف خود برسد. به همین دلیل و برای این که مشکل شما را در این زمینه حل کنیم، مقاله‌ای دیگر تحت عنوان پایبندی به برنامه ریزی را تهیه کرده‌ایم. پیشنهاد می‌کنیم فرصت مطالعه این مقاله را از دست ندهید.
جمع‌بندی نهایی
همه افراد در طول عمر خود، در موقعیت‌های مختلفی قرارگرفته‌اند که از اهداف خود دلسرد شده و انگیزه کافی برای رسیدن به آنها را نداشته‌اند. در بسیاری از موارد، این موضوع به دلیل میزان تلاش و کوشش آنها نبوده بلکه تنها روش بدی را برای هدف‌گذاری اشتباهی کرده‌اند. هدف گذاری SMART به شما کمک می‌کند تا اهدافی مشخص با قابلیت اندازه‌گیری، قابلیت دستیابی و واقع‌بینانه داشته باشید. یکی از مهم‌ترین نکات این روش هدف گذاری این است که یک چارچوب زمانی مشخص نیز برای شما مشخص می‌کنند تا همه چیز براساس برنامه پیش برود.
نظرات کاربران در رابطه با این دوره