نقاشي روي سفال | بررسی مهم‌ترین نکات و مراحل
نقاشی به عنوان یکی از جذاب‌ترین، هیجان‌انگیزترین و محبوب‌ترین هنرها شناخته می‌شود و به همین دلیل امروزه توسعه بسیار زیادی پیدا کرده است. در همین راستا نقاشي روي سفال قدمت و تاریخچه زیادی دارد که طبق تحقیقات انجام شده، تقریباً می‌توان گفت که از زمان ساخت اولین ابزارهای سفالی از نقاشی برای تزئین آنها استفاده شده است.
امروزه با توسعه و پیشرفت علوم و تکنولوژی‌های مختلفی از ابزارهای متفاوتی برای نقاشی روی سفال خام و یا پخته شدهد استفاده می‌شود. هر چند که ساخت و پخت لوازم سفالی، خود می‌تواند یک هنر بی‌نظیر و خلاقانه باشدگ اما زمانی که ظروف سفالی با استفاده از نقاشی تزئین می‌شوند، زیبایی آنها دوچندان می‌شود.
در ادامه مطلب به بررسی ابزارهای مورد نیاز و نکات مهم در زمان طراحی روی بشقاب و ظروف سفالی می‌پردازیم.
اگر قصد خرید لوازم التحریر با کیفیت را دارید، سایت هرمس کالا می‌تواند بهترین انتخاب شما باشد.
نقاشي روي سفال چیست و چگونه انجام می‌شود؟
به صورت کلی برای نقاشی کردن به یک سطح نیاز دارید و این سطح می‌تواند کاغذ، چوب، شیشه، سفال و... را شامل شود. در این میان، نقاشی روی سفال می‌تواند بسیار جذاب و زیبا باشد.
رنگ آمیزی گلدان سفالی و هر وسیله سفالی دیگری، استفاده از رنگ‌ها و پیاده کردن طرح‌های مختلف بر روی آن‌هاست که قدمت آن به بیشتر از 20 هزار سال قبل برگردد. امروزه از روش‌ها و راهکارهای متعددی برای رنگ كردن گلدان سفالي استفاده می‌شود که از مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نقاشی زیر لعابی
- نقاشی اکریلیکی روی سفال
- تکنیک لعاب
- رنگ‌های سرامیکی
- رنگ‌های اسیدی
- تکنیک اسلیپ
- و...
هر کدام از این روش‌ها می‌توانند در مراحل مختلفی انجام شوند و برای اجرای آنها تنها نیاز است که خلاقیت داشته و از لوازم و ابزارهای مختلفی استفاده کنید.
پیشنهاد مطالعه: ما در مقاله‌ای دیگر، تحت عنوان معرفی شغل نقاشی و مزایا و معایب آن به بررسی جوانب مختلف نقاشی، بازار کار، مهارت‌ها و... پرداختیم که اگر به این هنر علاقه‌مند هستید، مطالعه آن می‌تواند بسیار جذاب باشد.
وسایل مورد استفاده برای طراحی روی کوزه و ظروف سفالی
همانطور که برای نقاشی روی سطوح مختلف مانند کاغذ، بوم و... به ابزارهای خاص نیاز دارد، برای پیاده کردن طراحی کوزه سفالی نیز به ابزار و لوازم مختلفی نیاز دارید.
در مرحله اول، باید یک ظرف سفالی را به عنوان بستر و سطح نقاشی انتخاب کنید. از جمله مهم‌ترین وسایلی که در نقاشی روی سفال مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌توان به سمباده، چسب چوب، قلمو، رنگ‌های مختلف مانند رنگ اکریلیک، گواش، اسپری تثبیت‌کننده رنگ روی سفال، مداد، کاغذ کاربن و... اشاره کرد.
یکی از دغدغه‌های همیشگی افراد این است که از میان انبوه برندهای موجود، از کجا می‌توان با کیفیت‌ترین و بهترین گواش را تهیه کرد؟ یکی از برندهای معتبر گواش، پنتل است که در فروشگاه هرمس در انواع مختلف وجود دارد. برای خرید گواش پنتل به سایت ما مراجعه کنید.
آشنایی با بهترین نوع سفال برای نقاشی روی ظرف سفالی
همانطور که گفته شد، مهم‌ترین و اصلی‌ترین بخش رنگ کردن سفال ، انتخاب یک ظرف سفالی با جنس مناسب است. امروزه ظروف سفالی، در انواع مختلف و شرایط خاصی تولید و ساخته شده و دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند. به صورت کلی می‌توان از سه نوع سفال یا سرامیکی که در ادامه معرفی می‌کنیم، می‌توانید برای رنگ آمیزی سفال استفاده کنید.
سفال Greenware
این سفال که خالص‌ترین نوع سفال بوده و از خاک رس ساخته می‌شود را در مجاورت با هوا خشک می‌کنند. البته ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که این سفال در کوره نسوخته است.
ظروف Greenware بسیار ظریف بوده و عمر کوتاهی دارند. به همین دلیل برای نقاشی و رنگ‌آمیزی گزینه مناسبی نیستند. همچنین نقاشي روي سفال پخته نشده، به دلیل اینکه نمی‌تواند رنگ را به خوبی به خود بچسباند، با چالش‌ها و مشکلات متعددی همراه است.
سفال لعاب‌دار
سفال خشک شده نیز در مجاورت با هوا پاک شده و در نهایت در کوره پخته می‌شود. در نهایت نیز لعاب سرامیکی به آن اضافه می‌شود. در مرحله پایانی نیز پس از اضافه شدن لعاب، سفال دوباره پخته می‌شود.
با تمام این تفاسیر، رنگ کردن ظروف سفالی لعاب دار پیشنهاد نمی‌شود؛ زیرا رنگ نمی‌تواند به درستی به آن بچسبد.
سفال بیسکو
این سفال، به عنوان بهترین گزینه برای انجام رنگ آمیزی ظروف سفالی شناخته می‌شود. این سفال‌ها در هوا خشک‌شده و در کوره‌های حرارتی پخته می‌شوند. از آنجایی که سفال بیسکو در کوره سفت و محکم می‌شود و در نتیجه نفوذپذیر است، می‌تواند به‌راحتی با رنگ‌های اکریلیکی نقاشی شود.
اگر قصد نقاشی روی سفال با اکریلیک را دارید، انواع سفال‌های بیسکو بهترین انتخاب شما خواهند بود. این جنس سفال، سه نوع مختلف دارد که عبارتند از:
- بیسکو چینی سفید خالص
- بیسکو سفالی رنگی
- بیسکو سنگی خاکستری رنگ
مراحل نقاشی روی کوزه سفالی
همانطور که گفتیم بهترین نوع سفال برای اینکه بتوانید به راحتی نقاشی روی ظروف سفالی را انجام دهید، سفال بیسکو است و می‌توان از تکنیک‌های مختلفی برای نقاشی روی آن استفاده کرد.
به صورت کلی، نقاشي روي سفال باید بر اساس مراحل مختلفی انجام شود که در ادامه در مورد این مراحل صحبت می‌کنیم:
- در مرحله اول باید سطح سفال را با استفاده از سمباده، کاملا صاف و آماده کنید. این کار باید به گونه‌ای انجام شود که در نهایت، تمامی منافذ و ناهمواری‌های موجود حذف شوند.
- پس از آن، باید مطمئن حاصل کنید که سطح کار کاملاً بدون لکه و گرد و غبار است. پیشنهاد می‌کنیم با استفاده از یک پارچه مرطوب آن را تمیز کنید. به یاد داشته باشید که در صورت عدم انجام این کار، گرد و خاک به قلمو گره خورده و سطح نقاشی را خراب می‌کند. البته انتخاب یک قلموی باکیفیت مانند قلمو پارس آرت نیز می‌تواند تأثیر زیادی در کیفیت کار داشته باشد.
- پس از آن، نوبت آماده کردن رنگ‌های مورد نظر است. به یاد داشته باشید که عدم استفاده از رنگ‌های مناسب می‌تواند تمامی زحمات شما را از بین ببرد.
- در این مرحله از کار، به منظور ایجاد بافت مناسب بر روی سفال، از ابزارهای مناسبی همچون قلمو استفاده کنید. البته این که چه ابزاری برای شما مناسب است، کاملا وابسته به موضوع و سوژه نقاشی شما دارد.
- در مرحله پنجم، کار به طور رسمی آغاز شده و نوبت به رنگ‌آمیزی سفال می‌رسد. شما در این قسمت باید طرح‌ها و نقش‌های مورد نظرتان را روی سفال اجرا کنید.
- آخرین مرحله، مهم‌ترین مرحله نقاشی سفال است. در این قسمت شما باید از یک درزگیر اکریلیکی اسپری برای آب‌بندی رنگ استفاده کنید تا نقاشی سالم بماند.
«با توجه به آنکه رنگ‌های اکریلیکی در برابر حرارت ضعیف هستند، بهتر است برای داشتن یک سطح درخشان از سیلر استفاده کنید.»
مهم‌ترین نکات نقاشي روي سفال و رنگ كردن ظروف سفالي
برای اجرایی کردن نقاشی روی گلدان سفالی و یا هر ظروف سفالی دیگری، علاوه‌بر انتخاب سفال مناسب و لوازم و ابزارهای کاربردی باید فاکتورهای دیگری را نیز مدنظر قرار داد؛ از جمله:
- پیش از اینکه کار روی سفال را آغاز کنید، نیاز است که مراحل سمباده زنی را به طور کامل پشت سر بگذارید. دلیل انجام این کار این است که زیرسازی مناسبی برای اجرای نقاشی ایجاد شده باشد.
- تلاش کنید که نقاشی روی سفال با اکریلیک انجام شود؛ زیرا این رنگ‌ها به سرعت خشک می‌شوند، دوام بالایی داشته، استفاده از آنها ساده است و در نهایت عاری از هرگونه ماده سمی هستند.
- همچنین اگر می‌خواهید رنگ روی سفال شفاف و درخشان باشد، از چسب چوب برای زیرسازی استفاده کنید.
- پیشنهاد می‌کنیم نقاشی روی ظروف سفالی خیس به هیچ وجه انجام نشود؛ زیرا نقاشی سفال‌های خیس و مرطوب باعث ترکیدگی و پوسته پوسته شدن آن می‌شود.
- حتما از قلموی مناسب برای نقاشی روی کوزه و ظروف سفالی استفاده کنید. به صورت کلی، قلموهای باریک می‌توانند گزینه مناسبی برای این کار باشند؛ زیرا انجام ریزه‌کاری‌ها راحت‌تر خواهد بود. (اگر می‌خواهید انواع قلموها را بشناسید، با مراجعه به وبلاگ هرمس، مقاله معرفی انواع قلمو نقاشی را مطالعه کنید.)
«پیشنهاد می‌کنیم برای خرید رنگ، ابزار نقاشی، سفال و... از افراد متخصص و ماهر کمک بگیرید تا در نهایت هم در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کرده و هم ابزارهای کاربردی و مناسبی تهیه کنید.»
جمع‌بندی نهایی
نقاشي روي سفال به عنوان یکی از هنرهای جذاب و هیجان‌انگیز شناخته می‌شود که با استفاده از تکنیک‌های مختلفی اجرا می‌شود. همانطور که اعلام کردیم، از جمله مهم‌ترین ابزارهای لازم برای نقاشی رو سفال می‌توان به رنگ، قلمو، سمباده، چسب چوب، اسپری تثبیت‌کننده و... اشاره کرد.
همچنین در زمان اجرای طرح روی سفال باید به نکاتی مانند زیر سازی مناسب، استفاده از رنگ‌ها و ابزارهای مناسب، انتخاب سفال مناسب و... توجه ویژه‌ای داشت تا در نهایت نتیجه کار مطلوب و مناسب باشد.
در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با تمامی جوانب نقاشی روی بشقاب و ظروف سفالی آشنا کنیم. اگر در خصوص مطالب گفته شده با مشکلی مواجه شدید و یا موضوعی بود که تمایل داشتید در مورد آنها بیشتر بدانید، با ما در قسمت کامنت به اشتراک بگذارید تا در سریع‌ترین زمان ممکن،پاسخگوی شما باشیم.
چند نمونه از نقاشی روی سفال با گواش
نظرات کاربران در رابطه با این دوره